Op hoofdlijnen is het belastingstelsel in Frankrijk wel vergelijkbaar met Nederland: belasting op lonen en andere inkomens, vermogen, op de toegevoegde waarde (BTW, hier TVA), accijnzen op tabak, alcohol etc., kijk- en luistergelden en onroerend goed. Maar er zijn wel grote verschillen te zien in de tarieven.
Daar bovenop komt nog een politieke keus om de hoek kijken: de herverdeling van inkomens. Zo betaalt de helft van de Fransen geen inkomstenbelasting, de 10% rijksten dragen daar echter 70% van af.
Die herverdeling van inkomen spreekt mij wel aan, binnen bepaalde grenzen dus ( ik ben geen communist). In het verleden konden rijke mensen in Nederland bijvoorbeeld voor al hun kinderen een huis kopen en daarmee een grote hypotheekaftrek creëren. Een recreatiewoning, een luxe boot, een lening voor een dure auto…de rente van dat alles kon je aftrekken. Maar tegenwoordig niet meer. Terecht, want Jan met de Pet droeg keurig zijn loonbelasting af en die had weinig aftrekposten. Oftewel, hij betaalde relatief veel meer belasting dan de Hoge Omes. En dat voelde als de omgekeerde wereld. In Frankrijk is dat dus anders…volgens de brochure van de overheid.
De koopkrachtplaatjes in Nederland zijn net weer bekend gemaakt. Dat gaat over “groepen” mensen, zoals alleenverdieners, middeninkomens etc. Maar het is een gemiddelde voor die groep, want allerlei individuele gebeurtenissen kunnen daarop van invloed zijn, zoals promotie, ontslag, of de partner die meer uren gaat werken. In Frankrijk zijn er nog ándere zaken van invloed.
Zo hebben wij de witte werkster en de witte tuinman: we betalen een netto uurloon, vergelijkbaar met Nederland, en daar bovenop de werkgeverslasten. Maar die krijgen we via de belastingen weer terug. Tenminste, nu het een crédit d’impôt is, dus óók een teruggave als je nul belasting betaalt. Tot voor kort was het een réduction d’impôt, je kreeg alleen geld terug als je voldoende belasting betaalde. Wij waren een tijdje de klos, omdat een deel van ons pensioen in Nederland al wordt belast. We betaalden hier te weinig voor dat crédit. Dat is nu veranderd en inmiddels is de overheid nóg een keertje lief geweest voor ons: om ouderen langer zelfstandig te laten wonen, betalen we nu minder aan sociale lasten voor onze helpers. In dit opzicht mooi dat wij als ouderen worden gezien…
Frankrijk kent meer van dit soort maatregelen om gewenst gedrag te bevorderen, bijvoorbeeld om zwart werk tegen te gaan. Dat is ook de reden voor het volgende: als je je huis door een erkend bedrijf laat verven i.p.v. door de bijklussende buurman, wordt het lage TVA-tarief in rekening gebracht. Bij de aankoop van een nieuwe keuken kregen wij indertijd het lagere tarief óók op alle inbouwapparatuur, mits wij betaalden voor het plaatsen. Met de laminaatvloer ging het net zo. In feite kost het dus niks als je zo’n vloer door een professional laat leggen.
En nóg een vorm van gewenst gedrag bevorderen: alle bouwkundige ingrepen die bedoeld zijn voor energiebesparing worden voor 30% meebetaald door de overheid.
Maar dat moet je allemaal maar weten.
Het is een groot geluk dat wij een Franse accountant hebben, want het systeem hier begrijpen, dat is niet zo eenvoudig. En al helemaal niet als de Belastingdienst zelf fouten gaat maken…
Onze Nederlandse AOW wordt bruto overgemaakt, daar moeten we hier belastingen en sociale premies over betalen. Dat geldt niet voor ons pensioen van het ABP, daarover wordt wél loonbelasting ingehouden in Nederland, maar hier betalen we de premies. Onze accountant snapt dat verhaal, ik heb het zelf ook eens uitgelegd aan een belastingambtenaar, maar daarna ging een ander daarmee rommelen. Daar hebben we al 2 jaar ellende van. Eerst werd er onterecht dubbel belasting geheven en moesten wij fors bijbetalen. Toen het hersteld was kregen we een hoger bedrag terug dan we zelf verwacht hadden. Nu krijgen we een verzoek om het ten onrechte verkregen bedrag weer terug te betalen. En dat, terwijl onze accountant alle papieren goed had ingevuld. Sukkels!
Ik had al eens eerder een flinke aanvaring met zo’n kwibus. Het kijk- en luistergeld zit voor privépersonen in de onroerendgoedbelasting. Bedrijven moeten voor extra aansluitingen extra betalen. Op onze camping gold dat voor de appartementen. Zomaar ineens kregen wij een forse boete omdat er niet tijdig betaald was voor de televisies in de gites.
Ik op hoge poten er naartoe: Wij hadden geen factuur ontvangen noch een aanmaning en bovendien kon hij in het systeem nazoeken dat wij altijd op tijd betaalden. Maar de man blies nóg hoger van de toren: Ik had het maar meteen te voldoen! Voor de 2 toestellen schreef ik een cheque uit en de boete van € 300,- liet ik gewoon achterwege. Deelde hem boos mee dat ik daarover wel ging overleggen met onze accountant. Die zei: Niks doen, gewoon afwachten. Tot onze stomme verbazing kregen we niet veel later het bedrag van 1 televisie teruggestort. Volkomen ten onrechte, dit mazzeltje, maar ik zag het als tegemoetkoming voor de aangerichte onrust.
We hadden nóg een keertje geluk. In Nederland hebben wij jarenlang hard gewerkt, met een goed salaris. Omdat we al vroeg wisten dat we zo niet tot de pensioenleeftijd door wilden gaan, belegden we in koopsompolissen. In Nederland zou dat te zijner tijd belast worden, maar hier werd voor ons een uitzondering gemaakt: men zag het als een voorziening in een pensioengat. Die redenering is wel te volgen: tijdens de campingjaren konden we niet voor ons beiden pensioen opbouwen. Maar hiertegenover stond ook een keertje flinke pech. Toen we naar Frankrijk emigreerden, kozen we voor een dure, Nederlandse buitenlandhypotheek op de boerderij. Van ons spaargeld konden we de camping opbouwen. Andere mogelijkheden waren er niet. Omdat de accountant onze opstal als privé zag, is de hypotheek nooit als aftrekpost meegenomen. Toen we de camping verkochten, werd plotseling pakweg de helft van het gebouw als bedrijf aangemerkt en daarom kregen we een forse aanslag vanwege de Plus Value, de meerwaardebelasting. Oeps, dat was even slikken. Maar ja, als je in een ander land woont, kun je niet alleen maar kiezen voor de voordelen. En met die nadelen valt het eigenlijk wel mee.
Op het moment dat ik deze column afmaak, is ons seizoen ten einde. Het was weer mooi, met alleen maar leuke gasten. Dat mensen cadeautjes meenemen vinden we verrassend, maar het kan altijd nog gekker.
De laatste gast van dit jaar neemt een heel pakket mee, bestaande uit een dienblad met daarin een fles witte wijn en een fles port, stroopwafels, nootjes, 2 glazen met Mas Dea Augusta erin gegraveerd en 2 blikjes met kattenvoer. Het koppel van augustus nodigt ons uit om een avondje bij hen te eten. De voorbereiding neemt veel tijd in beslag, want speciaal voor mij is alles koolhydraatarm.
En als hun opvolgers dat horen krijg ik later, vanuit Nederland, een pak vol recepten toegestuurd.
Dan verlang je vanzelf weer naar het volgende seizoen. En die belastingen? Dat zal wel loslopen….
PS. Vanwege vakantie laat de volgende column even op zich wachten.