Super/Superbe!

In Nederland weet je wel ongeveer wat je van iedere supermarktketen kan verwachten. Goedkoop, duur, meer kwaliteit of juist veel prijspakkers… door alle reclames kan je dat niet ontgaan.
Bij emigratie is dat een van de dingen die je zelf moet ontdekken. Dat was geen ingewikkelde klus hier. Niet alle ketens zijn in Die vertegenwoordigd: Leclercq, Carrefour, Casino en de Aldi bijvoorbeeld ontbreken. Hier waren alleen de kleinere Coccinelle en de grote Intermarché. Een paar jaar later kwam daar een Netto bij, een discounter, d.w.z. een zaak met een beperkte keus maar wel heel lage prijzen. Voor een beginnende camping was dat interessant, maar het hield wel in dat ik naar drie winkels moest voordat ik alle boodschappen voor de table d’hôte binnen had. En dan maakte ik soms stomme fouten waardoor het nóg meer tijd kostte. Zo zou mijn lieve buurvrouw mij leren hoe ik een Bûche de Noël, een boomstam, moest maken. Ik moest wel zelf de crème de chataigne meenemen, voor de vulling. Maar ik vergiste me, kocht crème de marron. Thuis ontdekte ik die fout, dus terug naar de winkel. De caissière keek me stomverwonderd aan en begreep niet waarom ik de blikken wilde ruilen. Ze riep de chef erbij en ook die snapte mij niet. Uiteindelijk kwamen we eruit, het zijn namelijk 2 woorden voor de tamme kastanje, dus ik ging met dezelfde blikken weer naar huis.
Die bedrijfsleider vergeet mij trouwens nooit meer. Met vrijwilligster Gea deed ik meestal – met veel lol- de boodschappen. Maar we lachten niet meer, toen een niet goed afgesloten fles bleekmiddel in de winkel over ons heen viel. De bedrijfsleider kwam meteen over de brug: koop maar nieuwe kleren en ik vergoed de kosten. Dat Gea en ik daarvoor naar Valence moesten, vonden we geen straf.

Toen de Netto ermee stopte kwam op deze plek een Bio-supermarkt. De vallei van de Drôme is hét bio gebied van Frankrijk, dus zijn er veel biologische boeren en dito producten. Ook de vraag is groot.
Bij de goedkope zaken moet je wel goed kijken naar de kwaliteit. Zo kocht een van onze gasten bij de Netto eens een afgeprijsde fles Clairette de Die, maar dat was een teleurstelling: ze vond het net afwaswater.
Toen de Lidl hier pas was gevestigd kocht ik daar ook geen groente: dat was wel goedkoop, maar echt smakeloos. Inmiddels is dat een heel stuk beter. En ook daar zijn nu veel biologische producten te koop.

Jarenlang was de Intermarché hier mijn favoriete super. Als campingbaas was ik natuurlijk een goede klant, dus kon ik ook “eisen” stellen. Zo wordt voor stoofgerechten van rundvlees vaak Boeuf Bourgignon gebruikt. Dat is in feite afvalvlees, niet persé slecht, maar soms taai, met zenen en vetranden. Dat wil ik niet: gasten betalen een restaurantprijs, dus moet het eten van goede kwaliteit zijn. Bovendien: als ik 8 kilo vlees moet snijden, wil ik niet “zagen” en geen zenen verwijderen. En bij het uitpakken thuis mag het niet stinken, omdat het nog nét houdbaar is. Dat is in al die jaren 2 x gebeurd en ze kregen het zo weer teruggebracht, ik weiger namelijk daarmee te werken.
Deze winkel had ook mijn voorkeur vanwege het brede assortiment: haarlak, een koekenpan, vaatdoekjes, een koffiezetapparaat….noem maar op.
Maar in de loop der jaren ging het gebouw zienderogen achteruit. Op een regenachtige dag stonden er wel 20 emmers in de winkel, om de lekkages op te vangen. Losse vloertegels werden met tape vastgezet. De hoek met verse vis kreeg panne en dus werd een deel van de winkel afgezet. Dat had weer een absoluut onlogische indeling tot gevolg: crème fraiche en andere melkproducten rechts in de winkel, boter en dergelijke links. Voorverpakt vlees, zoals gehakt, lag eerst ongeveer naast de vleesafdeling, nu in een heel andere hoek. Maar ook daar weer: de ene soort vlees links, de andere rechts in de zaak. En ook al heb ik het niet meer zo druk, elke keer baalde ik van die onnodige meters. Dus ging ik steeds vaker naar de andere supermarkt, de Coccinelle – die nu U-Express heet- met o.a. een goeie en aardige slager.

Ondertussen had de grote super plannen om een heel nieuw gebouw neer te zetten. Maar ja, dan kom je de ambtenaren tegen. En ook al heeft een gemeente dat soort bedrijven heel hard nodig, ze ging dwars liggen. Ondertussen moest de grond voor de nieuwbouw worden aangekocht. Daar was nu een bloeiende zagerij gevestigd en die eigenaar had helemaal geen belang bij een verhuizing. Uiteindelijk heeft hij zo goed onderhandeld, dat de supermarkt zelf een nieuwe zagerij voor hem heeft gebouwd…

In de afgelopen jaren was er al veel voorbereid: eerst een nieuw benzinestation, toen voor de flatbewoners naast de super een mooie binnentuin en vervolgens begon men aan de fundering van het nieuwe gebouw. Uiteindelijk ging 6 weken geleden alles letterlijk en figuurlijk plat: het oude gebouw werd gesloopt en in een razend tempo werd er een heel nieuwe Intermarché neergezet.
De opening ging wel weer op zijn Frans. Rien en ik zaten voor de lunch bij restaurant Le Rendez-Vous en daar vertelde de eigenaresse dat de volgende week er weer lamsvlees op de kaart zou staan.   Maar dat was niet het geval “want de nieuwe supermarkt ging later open dan gepland”. Vervolgens stond er een paginagrote advertentie in ons weekkrantje: opening op dinsdag 19 juni om 8.30 uur. Maar op die dag hing er een papier op de gesloten deuren: opening morgen…
Die woensdag was het dan toch zover. En eerlijk: Wat een prachtige winkel is het geworden! Het is ruim opgezet, er zijn veel meer producten en de indeling is met grote borden duidelijk zichtbaar. De bakker zit in feite buiten de eigenlijke zaak en heeft een mooie koffiehoek. Daar zou ik zelf niet gaan zitten, maar vanwege de regiofunctie is dat wel handig. De Drive-in moet ik nog gaan ontdekken. Dat is waarschijnlijk handig voor werkenden, maar ik heb de tijd wel om te snuffelen in de zaak. Maar het is een genot om daar te winkelen. Ik vind de nieuwe supermarkt dus echt superbe, echt prachtig.

En als uitsmijter: nou wonen we al sinds november 2001 in Frankrijk en bijna iedere dag leren we nog nieuwe woorden. We gingen deze week even naar de stad en dronken iets op een terrasje. De serveerster moest niezen en Rien zei, zoals wel vaker: “Santé!”, de letterlijke vertaling van gezondheid., Een beetje Nederlands misschien? De dame antwoordde: “Dat zeggen we in Frankrijk niet zo. Wij reageren met “A vos souhaits”, wat ook gezondheid! betekent. Bedankt voor de tip!
En bij de buurman van de camping gaat het even over de uitval van de elektriciteit, in volkstaal is dat ils coupent le jus, ze blokkeren de stroom.
En zo leren we altijd weer wat.

Read Full Post »

Monsieur OuiOui en ons Franse leven

A male boar shows his impressive tusks

Voor het seizoen begint maken we nog rap even wat afspraken met vrienden, bijvoorbeeld met onze leraar Frans en zijn vrouw. Bij hen durf ik wel Aziatische gerechten te maken. De meeste Fransen die ik ken zijn namelijk niet zo gek op pittig gekruid voedsel, zij wel.
Wij worden ook weer eens uitgenodigd voor een repas bij onze voormalige buren. Een typisch Frans voorgerecht is crudités, rauwkost dus. Daarna brengt een andere buurman, J.P., het hoofdgerecht binnen. Hij is jager, dus staat er zwijnskop op het menu. Een vriendin heeft als dessert een heerlijke Tiramisu gemaakt. Ik zit stikjaloers te kijken naar 2 magere dames die allebei 4 keer opscheppen….
Het is een geweldig sfeertje. De kok is echt de entertainer van de avond. Hij spreekt niet altijd even duidelijk, dus af en toe ontgaat ons de clou van een verhaal. En soms missen we een bijbetekenis. Een lange grap gaat bijvoorbeeld over ma biche. Dat het een hinde is, weten we, en een verhaal daarover is niet zo verwonderlijk, als ze over de jacht praten. Maar ma biche betekent óók mijn schatje…

Vooral in de eerste jaren hier blunderde ik nogal eens met afspraken. Ik weet dat lundi maandag is en mardi dinsdag, maar toch vergiste ik me regelmatig. Dan had ik een afspraak op mardi en was ik weer een dag te vroeg, op de maandag dus. Of we zaten te wachten op bezoek, dat maar niet kwam. Gelukkig ben ik niet de enige… Een lieve vriendin krijgt een nieuwe heup en voor die tijd wordt er van alles gecontroleerd. Dan blijkt dat een ader in haar hals zo verstopt zit, dat die eerst vervangen moet worden. Op de dag van de geplande opname staat manlief ‘ s ochtends onverwacht bij ons voor de deur, met de mededeling dat zijn vrouw op de  salle de réanimation  ligt. We krijgen er bijna zelf een hartverzakking van, omdat we menen dat ze gereanimeerd is. Maar dat ligt een slagje anders. Ze hadden zich allebei vergist in de datum. En door een gelukkig toeval belde iemand van het ziekenhuis op de opnamedag nog even: “Als u vanmiddag komt, vergeet u dan niet bepaalde papieren mee te nemen?”  Vanmiddag??? Zonder dat telefoontje waren ze gewoon een dag te laat geweest.. Toen manlief bij ons op de stoep stond om dat te vertellen, was de operatie net achter de rug, vandaar dat ze in de salle de réanimation lag, de uitslaapkamer.
Maar door dit gedoe komt mijn vriendin weer onderaan op de wachtlijst voor een nieuwe heup. En we zien haar in de maanden daarop veranderen in een zielig vogeltje, het lijkt wel of alle levenslust verdwijnt. Dus als die nieuwe heup er eindelijk in zit, bel ik even met haar om te vragen of ze al bezoek kan ontvangen. “ Bonjour, c’est Jacqueline à l’appareil”, zo begin ik. “Ja zeg, dat zie ik heus wel”, antwoordt ze pittig.
Toch gaat dat telefoongesprek niet geheel vlekkeloos. Wij redden ons meestal prima in het Frans, maar sommige foutjes zijn echt ingebakken. Wij Nederlanders gaan “op visite”, dus verfransen wij dat tot visiter. Fout, dat is íets bezichtigen. Een persóón bezoeken is rendre visite. Er ontstaat daardoor echt een Babylonische spraakverwarring.
Als we dan toch ‘s middags in het ziekenhuis zijn, 1 dag na de operatie, zit ze rechtop, met de benen buiten boord, in een allerbeste stemming. Dus niet alleen een nieuwe heup, ook de levenslust is terug. Als we haar een paar dagen later weer opzoeken, zit ze buiten in een rolstoel en het is dik feest met een heel stel vrienden om haar heen.
We gaan regelmatig even langs, in het ziekenhuis bij de patiënt en thuis bij de tijdelijk alleenstaande man. Dat zijn zulke grappige gesprekken. Onze vriend is zeer ontevreden over het gemeentelijke beleid t.a.v. het onderhoud van de wegen, de groenvoorziening en de nieuw aangelegde pleinen. Wij zien vooral hoe Die telkens een beetje mooier wordt, hij wijst ons vooral op de onvolkomenheden. Zo zijn de wegen richting camping volledig kapot gereden door vrachtwagens en zijn de slootkanten onstabiel doordat het gras dood is gespoten. Iedereen gaat links rijden en daardoor staat een eeuwenoud muurtje van pierres op instorten. De vuilniswagen moet nu de verboden kant van het eenrichtingsweg nemen en dat is ook een van de twee toegangswegen naar 2 campings: voor je het weet zit alles verstopt. Vriend spreekt de wethouder er regelmatig op aan, maar die zegt Oui, oui, ja, ja, en daar blijft het bij. Zijn bijnaam in Die is inmiddels Monsieur OuiOui.
Hij laat echt domme dingen gebeuren. Zo is er een nieuwe busstop gemaakt bij het lyceum. Klein probleem: de bus kan de bocht niet nemen. En als je daar van de parkeerplaats afrijdt, moet je een haakse bocht nemen, en de stoep is wel 20 cm hoog. Door een onverwachte verhoging in het wegdek wordt je ook bijna gelanceerd als je te hard gaat.
Dat trottoir is trouwens op zich een belevenis. Mooi aangelegd met kleine steentjes, alleen bij iedere regenbui spoelen die steentjes op de straat en moet de gemeentereiniging dat weer vegen. En meneer OuiOui wast zijn handen in onschuld.

Wij winden ons er niet over op, houden ons liever bezig met de huidige gasten. Zij waren in 2009 al op de camping en we pakken de draad zo weer op. Samen eten, leuke gesprekken en veel lachen. Als ik terug kom van de supermarkt staat zij haar was net op te hangen op een rekje. Het was mij niet meteen opgevallen, maar ze wijst me zelf op haar “afwijking”: de 2 wasknijpers voor ieder slipje moeten beslist van dezelfde kleur zijn. En dat gaat ver, ook de 3 washandjes hebben allemaal een gelijke knijper. Haar echtgenoot vult nog even aan: thuis hebben ze op de vensterbank links en rechts een vaas, links en rechts een beeldje en middenin iets anders. Als de ramen gelapt worden moet alles even weg. Bij het terugzetten komt de centimeter erbij, want het moet absoluut gelijk staan. Ze kan er zelf ook smakelijk om lachen.

En nog een voorbeeld van ons Franse leven: een half jaar lang wonen wij ongeveer op ons terras. Het avondmaal bestaat, als wij met zijn tweetjes zijn, vaak uit een stukje vlees of vis op de barbecue met een salade, lekker simpel dus. Poes zit dan vlakbij, ze weet immers nooit of er iets te halen valt. Ondertussen houdt ze alles in de gaten wat beweegt, zoals een hagedis of een ree. Nu zit ze zó alert te kijken dat wij nieuwsgierig worden. En dan zien we in onze boomgaard een vos met 2 jonkies spelen. Wat mooi!

Read Full Post »